Kapı / Pencere ayarları

Kapı/Pencere Ayarları diyaloğu, kapı-pencere objelerini ve bu objelerle ilgili çeşitli parametreleri barındıran diyalogdur. Kapı/pencere yerleştirilmeden önce bu diyaloğa girilip kapı/pencere kütüphanesinden uygun kapı/pencere seçilir ve parametreler ayarlanır. Bu ayarlar yapıldıktan sonra kapı/pencere objesi duvar üzerine yerleştirilir. Kapı/pencere ayarlarına girmek için:

• Ayarlar/Obje Ayarları/Kapı-Pencere Ayarları satırını tıklayın. Kapı Pencere Ayarları diyaloğu açılacaktır.

• Buradan kapı/pencere objesi seçin ve obje ile ilgili ayarları yapın. Tamam butonunu tıklayarak diyalogdan çıkın.

Mevcut kapı/pencerelerin ayarlarını da, obje özellikleri ile kapı pencere diyaloğuna girip değiştirmek mümkündür.

• Ayarlarını değiştirmek istediğiniz kapı/pencereyi, üzerine farenin sol tuşu ile tıklayarak seçin.

• Farenin sağ tuşunu tıklayın.

• Açılan menüden Özellikler satırını farenin sol tuşu ile tıklayın.

• Kapı/Pencere Ayarları diyaloğu ekrana gelecektir.

• Gerekli değişiklikleri yapın ve Tamam butonunu tıklayarak diyalogdan çıkın.

Kapı/Pencere Ayarları diyaloğu, Kapı Pencere Tipleri, Yerleşim, Materyaller, Birimler ve Yapı Bileşenleri sekmelerinden oluşur. Bu sekmelerdeki parametreler aşağıda açıklanmıştır.

Kapı/Pencere Tipleri sekmesi:

Klasörün sol tarafındaki pencerede kapı/pencere dosyaları yer alır. Kapı ve pencereler tiplerine göre klasörlerine ayrılmıştır. Klasör simgelerinin yanındaki + işaretleri farenin sol tuşu ile tıklanırsa, alt klasörler ve kapı/pencere dosyaları görüntülenir. Kapı/pencere dosyaları üzerine farenin sol tuşu ile tıklanarak seçim yapılır. Diyaloğun sağ üst tarafında seçilen kapı/pencerenin plan görüntüsü, bunun üstünde ise üç boyutlu görüntüsü görüntülenir.

Üç boyutlu görüntü üzerinde farenin sol tuşu basılı tutularak fare hareket ettirilirse, obje döndürülür. Farenin sağ tuşu tıklanarak fare hareket ettirilirse obje yakınlaştırılıp uzaklaştırılabilir. Bu şekilde kapı/pencereyi üç boyutlu olarak incelemek mümkündür.

Sol taraftaki kapı/pencere klasörleri penceresinin hemen altındaki satırda, seçilen kapı/pencerenin orijinal tasarım boyutları görülür. Bu satırdan boyutlara müdahale edilemez. Kapı/pencerenin boyutlarına Yerleşim-Materyaller sekmesinden müdahale edilebilir.

İsim: İsim kutucuğuna yerleştirilecek kapı/pencere objesi için isim girilir. Buraya girilen değer girilen her kapı/pencere için arttırılır.

Parametre: Seçilen kapı/pencerenin açılış parametreleri (varsa) burada listelenir. İlgili parametrenin karşısındaki değer hanesindeki değer değiştirilerek kapı/pencerenin açılış açısı ya da sürmeli ve giyotin kapı/pencereler için açılış mesafesi ayarlanabilir. Açı değerleri derece, mesafe değerleri metredir. Negatif ya da pozitif değer girilebilir.

3B Kesit: Kutucuk işaretlenirse, alınacak kesitlerde kapı/pencerelerin açıklık durumları da dikkate alınır ve kesitlerde kapı/pencereler bu şekilde görüntülenir. Kutucuk işaretlenmezse, kapı/pencerelerin açıklık durumları ne olursa olsun, kesitlerde kapalı olarak dikkate alınırlar.

Yerleşim sekmesi:

Mesafe: Kapı pencere yerleştirilirken duvarın sol ucuna yakın tıklanırsa, duvarın sol uç noktası ile kapı/pencerenin sol uç noktası arasındaki mesafe, duvarın sağ ucuna yakın tıklanırsa duvarın sağ uç noktası ile kapı/pencerenin sağ uç noktası arasındaki mesafe, duvarın ortasına yakın tıklanırsa duvarın orta noktası ile kapı/pencerenin orta noktası arasındaki mesafedir. Kapı/Pencere toolbarındaki “Uzaklık Kullan” butonu basılı ise, bu uzaklık, mevcut bir kapı/pencereden uzaklık olarak da kullanılabilir. Mevcut bir kapı/pencere üzerine tıklandığında, yeni kapı/pencere bu kapı pencereden mesafe alınarak yerleştirilir.

Kot: Kapı/pencere tabanının, duvar tabanına göre kotu girilir (parapet yüksekliği). Örneğin 0.50 girerseniz, kapı/pencerenin duvar tabanından yüksekliği 0.50 m olacaktır. Duvar tabanı kat tabanında ise, kat tabanından yükseklik de 0.50 m olacaktır. Ancak duvara da örneğin 0.50 metre kot verilmişse, kapı/pencerenin kat tabanından yüksekliği 1 metre olacaktır.

Yükseklik/Genişlik/Kalınlık: Bu parametrelerden kapı/pencere yükseklik, genişlik ve kalınlığı ayarlanabilir (metre). İlgili parametrelerin karşısında dizayn yükseklik, genişlik ve kalınlıkları da yazılır. Bu değerler değiştirilirken dizayn değerlerini dikkate almakta fayda vardır. Boyut değiştirirken, dizayn değerlerindeki oranların fazla dışına çıkılmamalıdır, zira bu istenmeyen deformasyonlara sebep olabilir.

Kalınlık duvar kalınlığına eşit: Kutucuk işaretlenirse, seçilen kapı/pencerenin tasarım kalınlığı ne olursa olsun, kapı pencere kalınlığı üzerine yerleştirildiği duvarın kalınlığı kadar olacaktır.

Kaçıklık: Kapı/pencerenin duvar orta eksenine mesafesini belirler (metre). Değer sıfır ise, kapı/pencere duvar orta ekseni üzerinde yeralır. Pozitif değer, kapı/pencereyi duvar orta ekseninden yukarıya doğru, negatif değer aşağıya doğru (bakış yönüne göre) kaydırır.

X Simetri: X simetri kapı/pencerenin duvar eksenine göre açılış yönünü değiştirir.

Y Simetri: Y simetri kapı/pencerenin duvar eksenine dik eksene göre açılış yönünü değiştirir.

Duvarın üstü: Kapı/pencere duvarın ucuna (1.duvar) yerleştirilsin ve duvarın ucunda başka yöne doğru ikinci bir duvar oluşturulsun (2.duvar). Bu seçenek işaretlendiğinde, kapı/pencere, 1.duvara yerleştirilirken duvar ucundan uzaklık, 2. duvarın bakış yönüne göre üstü baz alınarak kullanılacaktır.

Duvarın altı: Kapı/pencere duvarın ucuna (1.duvar) yerleştirilsin ve duvarın ucunda başka yöne doğru ikinci bir duvar oluşturulsun (2.duvar). Bu seçenek işaretlendiğinde, kapı/pencere, 1.duvara yerleştirilirken duvar ucundan uzaklık, 2.duvarın bakış yönüne göre altı baz alınarak kullanılacaktır.

Duvar aksı: Kapı/pencere duvarın ucuna (1.duvar) yerleştirilsin ve duvarın ucunda başka yöne doğru ikinci bir duvar oluşturulsun (2.duvar). Bu seçenek işaretlendiğinde, kapı/pencere, 1.duvara yerleştirilirken duvar ucundan uzaklık, 2.duvarın orta aksı baz alınarak kullanılacaktır.

Düz Kapı/Pencere, /Eğik Kapı/Pencere: Eğrisel duvar üzerine yerleştirilen kapı/pencerenin düz mü yoksa üzerinde yer aldığı duvar formunda mı olacağını belirler. “Düz Kapı/Pencere” seçeneği işaretlenirse kapı, pencere eğrisel duvara düz formda olarak yerleştirilir. “Eğik Kapı/Pencere” seçeneği işaretlenirse kapı/pencere  üzerinde bulunduğu eğik duvarın formunu alır.

Çatı Penceresi: Kullanılan pencerenin çatı penceresi olup olmadığı buradan anlaşılır. Diyalogta bu seçeneğin değiştirilmesine izin verilmez. Kapı/pencere komutu çalıştırıldığında açılan toolbardan “Çatı Penceresi” komutu tıklandığında, seçilen kapı/pencere, çatı penceresidir. Kapı/Pencere dialoguna “Çatı Penceresi” modundayken  girilirse, bu seçenek işaretli görünür.

Taşma var: Kapı/pencere  yerleştirilirken duvara dışa doğru diş yaptırılacaksa işaretlenir.  İşaretlendiğinde sağ tarafta “Taşma yönü” aktif hale gelir.  Duvar üstü taşmanın plan görüntüsüne göre  duvarın üstünde, duvar altı ise taşmanın duvar altında yapılacağını belirler. Taşma değerleri , ”taşma var” seçeneğinin altındaki paraametrelerde numerik olarak girilir.  Bu prametrelerin açıklamaları şunlardır.

Üstte oradaki satır: Bu satıra, duvar parçasının kapı/pencenin solundan, pencerenin içine sağa doğru ne kadar uzunlukta bırakılacağı bilgisi girilir.

Üstte sağdaki satır: Bu satıra, duvar parçasının kapı/pencenin sağından, pencerenin içine soluna doğru ne kadar uzunlukta bırakılacağı bilgisi girilir.

Ortada soldaki satır: Bu satıra, duvar parçasının kapı/pencenin üstünden, pencerenin altına doğru ne kadar uzunlukta bırakılacağı bilgisi girilir. Bu değer, sadece dikdörtgen kapı/pencereler için kullanılabilir. Değişim perspektifte izlenebilir.

Allta soldaki satır: Bu satıra, duvar parçasının kapı/pencenin altından, pencerenin üstüne doğru ne kadar uzunlukta bırakılacağı bilgisi girilir. Bu değer, sadece dikdörtgen kapı/pencereler için kullanılabilir. Değişim perspektifte izlenebilir.

Allta sağdaki satır: Bu satıra, taşma yapan duvar parçasının  kalınlığı girilir.

Etiket Ayarlar Sekmesi:

Etiket yok: Kapı/pencere üzerinde gösterilen adlandırma ve ölçülendirmenin yapılmaması isteniyorsa işaretlenir.

Etiket tipi 1 ve Etiket tipi 2: Uygun etiket ölçülendirme tipi seçilir. Etiket 1 Türkiye’de kullanılan standart ölçülendirmedir. Etiket 2 ise yurtdışı standartları için düzenlenmiştir.

Ölçülendirme Parametreleri: Burada şekil üzerinde ilgili kutucuklara istenilen değerler girilmek suretiyle kapı/pencere ölçülendirme çizgi boyutları ve yazı yerleşimleri, etiket 1 ve etiket 2 tiplerinin herbiri için ayarlanır.

Renk: Ölçülendirme yazılarının rengini ayarlar. Renk kutusu üzerine farenin sol tuşu ile tıklanır ve tuş basılı tutularak imleç açılan renk paleti üzerinde kaydırılır. İstenilen rengin üzerine gelindiğinde tuş bırakılır. Renk kutucuğu seçilen renge dönüşür. Klavyeden shift tuşu basılı tutularak renk kutusunun üzerine tıklanırsa, açılan diyalogdan ilgili rengin kalem kalınlığı değiştirilebilir. Kalem kalınlığı proje çizdirilirken dikkate alınır.

Yazı renginin altındaki buton tıklanırsa, yazı tipi ayarları diyaloğu açılır. Buradan yazı tipi ve özellikleri değiştirilebilir. Tamam butonuna tıklanıp diyalog kapatıldığında yapılan ayarlar ölçülendirme yazıları için geçerli olur.

Konum: Burada, şekil üzerinde istenen ölçülendirme yönü seçilir. Ölçülendirme balonu bakış yönüne göre işaretlenen tarafta yer alır. Ölçülendirme yönü, kapı/pencerenin yerleştirilmesi esnasında, kapı-pencere toolbarındaki Etiket Simetri ikonu tıklanarak ya da klavyeden 1 tuşuna basılarak da değiştirilebilir

Materyaller sekmesi:

Materyaller: Bu bölümde, seçilen kapı/pencereyi oluşturan her kısım için ayrı materyal seçilir. Materyal kutularının sağındaki aşağı ok butonu tıklandığında, programda tanımlı materyallerin listesi açılır. Buradan uygun materyal farenin sol tuşu tıklanarak seçilir. Materyallerin önceden tanımlanmış olması gerekir. Kapı/pencerenin ilgili kısımları seçilen materyale atanmış olan yüzey dokuları ile kaplanır. Katı model ve render görüntülerinde bu dokularla görüntülenirler.

Gerçek doku uzunluğu: Doku uzunluğu girilir . Örneğin; 1 m girilirse seçilen materyal dokusu genişliği 1 metre olarak alınır ve seçilen obje üzerine kaplanır. Dokunun kare şeklinde olduğu düşünülürse obje yüzeyleri 1x1 ebadında dokular yanyana dizilerek kaplanır.

Birimler sekmesi:

Kapı/pencereyi ilgilendiren bütün ölçü değerlerinin birimini ve formatını belirler.

Temel Birimler:

Metre: İşaretlenirse, bütün birimler metre olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler metre cinsinden tanımlanır.

Santimetre: İşaretlenirse, bütün birimler santimetre olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler santimetre cinsinden tanımlanır.

Milimetre: İşaretlenirse, bütün birimler milimetre olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler milimetre cinsinden tanımlanır.

Fit ve kesirli inç: İşaretlenirse, bütün birimler fit ve kesirli inç olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler bu birimde tanımlanır.  Birim formatı örneğin 15 '-10 3/4 " şeklindedir.

Fit ve ondalık basamaklı inç: İşaretlenirse, bütün birimler fit ve ondalık basamaklı inç olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler bu birimde tanımlanır.  Birim formatı örneğin 15 '- 10.7"şeklindedir.

Ondalık basamaklı fit: İşaretlenirse, bütün birimler ondalık basamaklı fit olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler bu birimde tanımlanır.  Birim formatı örneğin 15.89' şeklindedir.

Kesirli inç: İşaretlenirse, bütün birimler kesirli inç olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler bu birimde tanımlanır.  Birim formatı örneğin 1901/2 " şeklindedir.

Ondalık basamaklı inç: İşaretlenirse, bütün birimler ondalık basamaklı inç olur. Diyaloglardaki değişkenler, koordinatlar, ölçülendirmeler bu birimde tanımlanır.  Birim formatı örneğin 190.7"  şeklindedir.

Biçim:

Hane sayısı: Virgülden sonra kaç hane gösterileceğini belirler.  Listeden istenilen sayı seçilir. Örneğin 2 seçilirse, birimler  virgülden sonra iki hane şeklinde gösterilecektir. 0 seçilirse birimlerin, virgülden sonrası gösterilmeyecektir.

Kesirler: Kesirli inç formatında yapılacak ölçülendirmenin hangi hassasiyette gösterileceğini belirler. Listede, 1/2, ¼, 1/8, 1/16, 1/32, 1/34 hassasiyetine kadar seçenekler bulunmaktadır. ”Kesir yok” seçilirse, birimler kesirsiz görünür.

Yuvarlama aralığı: Metre, santimetre ya da milimetre olarak yapılacak ölçülendirmenin yuvarlama aralığını belirler. Yuvarlama yok seçilirse, ölçülendirme tam değerinde yapılır. Aralık büyüdükçe ölçülendirme seçilen aralık kadar yuvarlanır.

Sıfır birimi göster: İşaretli değilse, soldaki sıfır ve noktayı ölçülendirmede göstermez. Örneğin 0.20 değerini, 20 olarak ölçülendirir. İşaretli ise 0.20 değeri 0.20 olarak ölçülendirilir.

Küçük kesir yazısı: Kesirli inç formatı seçildiğinde, kesir kısmının büyük/küçük gösterilmesini belirler. İşaretli ise kesir tam sayının biraz üstünde ve küçük, işareti değilse kesir tam sayının yanında aynı büyüklükte gösterilir.

Sıfır fiti göster: 0 fitli ölçülendirmede (1 fitten küçük ölçü değerinde) 0 ın gösterilip gösterilmeyeceğini belirler. Örneğin işaretli değilse, 0' - 15" değerinde bir ölçüyü -15" olarak gösterir. İşaretli ise 0'-15" şeklinde gösterir.

0-1 aralığında sfır inç’i göster: Örneğin 8'-0 1/6 " değerine sahip bir ölçülendirmenin inç kısmı 0-1 aralığındadır. Seçenek işareli değilse 8'-0 1/6 " değeri 8'- olarak gösterilecektir. Başka bir deyişle 0-1 aralığındaki inç değerleri gösterilmeyecektir.

Mutlak sıfır inç’i göster: İnçin kesin sıfır olduğu ölçülendirme değerinde sıfır inçin gösterilip gösterilmeyeceğini belirler. Örneğin tam 10' değerinde bir ölçülendirme, eğer bu seçenek işaretli ise, 10'-0" şeklinde gösterilecektir. İşaretli değilse 10"- şeklinde gösterilecektir.

Yapı Bileşenleri Sekmesi:

Yapı Bileşenleri Ekle :   Detaylı yapı bileşenleri metrajı için yanımlanan yapı malzemelerini kapı/pencere objesine atar.

• Yapı bileşenleri butonunu tıklayın.

• Bileşen Seçimi diyalogu açılacaktır.

• Bu diyalogta, sol tarafta bulunan listeden malzeme ile ilgili klasörü tıklayın. Kullanmak istedğiniz malzemeyi tıklayın.

• Sağ tarafta bulunan parametreleri ayarlayın.

• Tamam butonu tıklayın. “Bileşen Seçimi” diyalogu kapanacaktır. Yapı Bileşenleri sekmesinde malzemeye ait özet bir satır görünecektir. Bir objeye birden fazla malzeme  ataması yapılabilir.

Bileşen seçimi diyalogunda bulunan parametreler şunlardır:

Kullanım bölümünde ;

Değişiklik yok: Söz konusu obje için atanacak malzemenin miktarı, daha önce malzeme tanımında belirlendiği büyüklükte kullanılması istendiği zaman işaretlenir.

Yüzde oranı: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın, aynı diyalogta bulunan “Değer 1” satırında girilen değer kadar yüzdesi ile kullanılmak istendiği zaman işaretlenir. Örneğin,  malzeme miktarı 70 ise, “Değer 1”  satırında 40 yazıyorsa, malzeme miktarı %40*70 kadar kullanılacak demektir.

Yeni tanımlı: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın  yerine  aynı diyalogta bulunan “Değer 1”  satırında girilen miktarın kullanılması için işaretlenir.

Çarpan: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktar  ile  aynı diyalogta bulunan “Değer 1”  satırında girilen değerin çarpımın sonucunda bulunan değerin miktar olarak kullanılması için işaretlenir.

Kesirli : Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın aynı diyalogta bulunan “Değer 1”  ve “Değer 2” satırlarında girilen değerlerin oluşturduğu kesir değeri kadar kullanılması için işaretlenir. “Değer 1” pay “Değer 2” paydadır.

Oranla: Malzemenin hangi ölçeğe  –alana, çevreye, uzunluğa vs- , bölgeye -yan alan, üst, kenar vs- oranlanacağı belirlenir.  Oranla  liste kutusunun içeriği işlem yapılan objeye ve malzemenin ölçüsüne göre otomatik belirlenir. Örneğin kolon için işlem yapılıyorsa farklı bir liste, kütüphane için işlem yapılıyorsa farklı bir liste, hacim ise farklı bir liste, alan ise farklı bir liste oluşacaktır.

Oranla listesinde duvar objesi ve malzeme ölçüsüne göre beliren satırlar şunlardır: