Katman, kısaca obje kümesi diye tanımlanabilir. Katman mantığının temelinde objeleri gruplara ayırmak yatar. Her katmanda belirli objeler bulunur. Bu objeler projenin parçalarıdır. Katmanlar üst üste çakıştırıldığında proje ortaya çıkar. Katman mantığı ile projeyi yönetmek, denetlemek, olası hatalara karşı önlem almak daha kolaydır. Katmanı kapalı objeler çizim ekranında görünmezler. Üzerinde çalışılacak katmanlar açık tutulup, diğer katmanlar kapatılarak, sadece istenilen katmanlar üzerinde çalışılabilir. Bu durumda, projede mevcut diğer katmanlara ait objelerin sebep olabileceği karışıklıklar önlenmiş olur.
Katman açıp kapatmak için;
Ayarlar/Katman Ayarları tıklanır. Katman Ayarları diyaloğu ekrana gelir.
Buradaki Katman Ayarları sekmesinde kapatılmak istenen katmanın karşısındaki, açık sütununda yer alan kutucuktaki işaret farenin sol tuşu ile tıklanarak kaldırılır.
Bütün katmanlar kapatılıp sadece bir ya da birkaç katman açık bırakılacaksa, buradaki Hepsini Kapat butonunu kullanmak yerinde olur. Hepsini Kapat butonu farenin sol tuşu ile tıklanırsa, açık durumdaki bütün katmanlar kapatılır. Bunun ardından açık kalması istenen katman kutucukları yine sol tuş ile tıklanarak işaretlenir.
Aynı şekilde, kapalı olan tüm katmanları açmak için de Hepsini Aç butonu kullanılabilir.
Tamam butonu tıklanıp diyalogdan çıkıldığında, katman ayarları diyaloğundaki açık sütunu işaretli bırakılan katmanlar ekranda görünür. Diğer katmanlar ekranda görünmez.
Katman Ayarları diyaloğuna girmeden de katman açıp kapatmak mümkündür. Bu işlem toolbarda bulunan katman listesinden yapılabilir.
Toolbardaki katman toolboxunun sağındaki aşağı ok butonu farenin sol tuşu ile tıklanarak katman listesi açılır.
Kapatılacak katmanın önündeki işaret farenin sol tuşu ile tıklanarak kaldırılır.
Çizim alanı tıklanıp çizime dönüldüğünde ilgili katman kapanır. Kapalı bir katman da aynı yöntemle açılabilir.
Çizim alanında bulunan aynı katmana objeleri bir seferde kapatmak veya açmak için;
Değiştir/Katmanlar menüsünden Katmanları Sakla/Göster satırı tıklanır.
Açmak veya kapatmak istenen obje tıklanır.
Bazı durumlarda, bazı objelerin ekranda görünmesi, fakat bu objelere yanlışlıkla müdahale etmemek için bunlara müdahalenin engellenmesi istenebilir. Bu iş için Katman Kilitleme kullanılır. Kilitlenen katmanlardaki objeler ekranda görünür, fakat bu objelere hiçbir şekilde müdahale edilemez. Katman kilitlemek için;
Ayarlar/Katman Ayarları tıklanır. Katman ayarları diyaloğu ekrana gelir.
Kilitlenmek istenen katmanın karşısındaki, kilitli sütununda yer alan kilit simgesi farenin sol tuşu ile tıklanır. Kilit simgesinin kapanıp kırmızıya dönüştüğü görülür.
Bütün katmanlar kilitlenip sadece bir ya da birkaç katman açık bırakılacaksa, buradaki Hepsini Kilitle butonunu kullanmak yerinde olur. Hepsini Kilitle butonu farenin sol tuşu ile tıklanırsa, açık durumdaki bütün katmanlar kilitlenir. Bunun ardından açık kalması istenen katman kutucukları yine sol tuş ile tıklanarak kilitler açılır.
Aynı şekilde, kilitli olan tüm katmanları açmak için de Hepsini Çöz butonu kullanılabilir.
Tamam butonu tıklanıp diyalogdan çıkıldığında ekranda tüm katmanlar görünür. Ancak katmanı kilitlenen objelere müdahale edilemez. Bu objelere tekrar müdahale edilmek istendiğinde, aynı yöntemle katmanı açmak gerekir.
Katman kilitleme işlemi katman ayarlarına girilmeden de yapılabilir. Bunun için toolbarda bulunan katman listesi kullanılır.
Toolbardaki katman toolboxunun sağındaki aşağı ok butonu farenin sol tuşu ile tıklanarak katman listesi açılır.
Kilitlenecek katmanın önündeki kilit simgesi farenin sol tuşu ile tıklanır. Simge kırmızı renge dönüşür.
Çizim alanı tıklanıp çizime dönüldüğünde ilgili katman kilitlenmiş olur.
Çizim alanında bulunan aynı katmana ait objeleri bir seferde kitlemek veya kiltdi çözmek için;
Değiştir/Katmanlar menüsünden Katmanları Kilitle/Çöz satırı tıklanır.
Kilitlenmesi veya çözülmesi istenen obje tıklanır.
ideYAPI programlarında her obje kendi adını taşıyan ayrı bir katmanda yer alır. Örneğin; duvarlar duvar katmanında, taramalar tarama katmanındadır. Bunlar default katmanlardır ve bütün objeler çizilirken otomatik olarak bu katmanlara dahil edilirler. Ancak objeler mutlaka default katmanlarında bulunmak zorunda değildirler. Objeler çizilmeden önce ya da çizildikten sonra farklı katmanlara dahil edilebilirler. Bu katmanlar mevcut diğer katmanlar olabileceği gibi, yeni isimlerle yeni katmanlar da yaratmak mümkündür.
Bir objeyi kendi katmanından farklı bir katmanda çizmek için;
İlgili Obje (örn. Duvar) çizilir.
Toolbardaki Katman Toolboxunda ilgili objenin katmanı görülür. Buradaki aşağı ok butonu farenin sol tuşu ile tıklanır.
Açılan katman listesinden istenilen katman seçilir.
Bu aşamadan sonra çizilecek bu tip objeler (burada duvarlar) hep seçilen katmanda çizilecektir.
Tekrar objenin kendi katmanına dönülmek istendiğinde aynı işlem tekrarlanmalı, objenin kendi katmanı seçilmelidir.
Mevcut bir objenin katmanını değiştirmek için;
İlgili obje seçilir.
Değiştir/Katmanlar/Obje Katmanı Değiştir tıklanır.
Açılan diyalogdan yeni bir katman farenin sol tuşu ile tıklanarak seçilir.
Tamam butonu tıklanıp diyalogdan çıkıldığında seçilen objenin katmanı değişir.
Birden fazla ve farklı objeler seçilip bu işlem uygulanarak, bu objelerin tümü bir seferde aynı katmana alınabilir. Bu yöntemle, alternatif proje çizimlerini aynı pafta üzerinde, farklı katmanlarda saklamak mümkündür.
Bu amaca yönelik bir tür katman mantığı olarak, programda Eskiz Modu olarak isimlendirilen bir tür katman mevcuttur.
Araçlar/Eskiz Modu tıklandığında eskiz moduna geçilir. Eskiz modunda proje arka planda gri renk tonunda görünür. Burada ilkel objeler kullanılarak (çizgi, çember, yay, eğri,yazı) proje üzerinde çeşitli eskizler çizilebilir, alternatif fikirler üretilebilir. Çizilen ilkel objelerin ekranda daha belirgin görünmesi için çizgilere kalınlık verilebilir. Kalınlık verilecek çizgi ya da eğriler seçilir.
Değiştir/Obje Özellikleri tıklanır.
Açılan ilkel obje ayarları diyaloğundan yeni çizgi kalınlığı seçilir.
Tamam butonu tıklanıp diyalogdan çıkıldığında çizgi kalınlıklarının değiştiği görülür.
Eskiz modunda çizilen her şey eskiz katmanında yer alır. Eskiz modundan çıkıldığında eskiz katmanı kapanır ve bu çizimler ekranda görünmez. Eskiz modundan çıkmak için yine Araçlar/Eskiz Modu tıklanmalıdır.
Programda mevcut katmanlar dışında yeni, kullanıcı tanımlı katmanlar da yaratılabilir.
Ayarlar/Katman Ayarları tıklanır.
Açılan katman ayarları diyaloğunda Yeni butonu farenin sol tuşu ile tıklanır. Katman listesinin sonuna Yeni Katman 1 ismi ile yeni bir katmanın ilave edildiği görülür.
Katman adı üzerine sol tuş ile tıklanıp, klavyeden katman için isim yazılır.
Tamam butonu tıklanarak diyalogdan çıkılırsa yeni katman programa ilave edilmiş olur.
Mevcut bir katmanı silmek için de aynı diyalogdan Sil butonunu tıklamak gerekir.
Katman ayarları diyaloğundaki diğer bir sekme de, bazı katmanların kendi içindeki alt katmanlarının kontrol edildiği Çizim Detayları sekmesidir. Alt katmanları bulunan katmanların çizimde görünmesi istenmeyen alt katmanları buradan kapatılabilir.
Örneğin çizimlerde Kapı/Pencere isimlendirmesi istenmiyorsa;
Ayarlar/Katman Ayarları satırını tıklayın.
Açılan Katman Ayarları diyaloğunda Çizim Detayları sekmesini tıklayarak bu sekmeye geçin.
Katmanlar ve alt katmanlar listesi karşınıza gelecektir.
Burada, Kapı/Pencere katmanı altındaki Kapı/Pencere Etiket Dairesi satırının önündeki kutucuğu farenin sol tuşu ile tıklayarak, kutucuktaki işareti kaldırın. Tamam butonunu tıklayarak diyalogdan çıkın.
Çizim alanında mevcut bulunan ve bundan sonra tanımlayacağınız kapı/pencere objelerinin isim etiketleri artık ekranda görünmeyecek ve çizim çıktılarında basılmayacaktır.