Panel ayarları diyalogu

Panel Ayarları diyaloğu panellerle ilgili parametrelerin bulunduğu diyalogdur. Çizilen paneller panel ayarları diyaloğunda verilen parametrelere göre düzenlenirler. Çizilmiş panellerin özelliklerinde değişiklikler yapılmak istenirse obje özellikleri komutu ile ilgili panelin ayarlarına girilip, ayarlarda değişiklikler yapılabilir.

Genel Ayarlar Sekmesi:

Panel Adı: Buraya girilen rakamın önüne P indisi getirilerek panel adı oluşturulur (P1, P15 gibi). Program bu isimleri panellerin çizilme sırasına göre arttırır. Panel isimleri paneller çizildikten sonra da değiştirilebilir. Değiştirilen panel isimleri P indisli olmak zorunda değildir. Herhangi bir isim kullanılabilir.

Panel Genişliği: Panel genişliği girilir . Panel genişliği, panelin plandaki genişliğini ifade eder.

Üst Kot/Kot: Üst Kot ve Kot parametreleri panelin üst ve alt düğüm noktalarını yönetir. Üst Kot ve Kot değerleri sıfır olduğu zaman, panel alt düğüm noktası kat tabanında, üst düğüm noktası kat tavanında yer alır. Başka bir deyişle panel yüksekliği kat yüksekliğine eşittir. Üst Kot hanesine pozitif (+) değer  girilirse panel üst düğüm noktası girilen değer kadar yukarıya kayar, panel yukarıya doğru uzar. Negatif değer girilirse panel kısalır. Aynı şekilde Kot hanesine pozitif değer girilirse panel düğüm noktası girilen değer kadar yukarıya doğru kayar, dolayısı ile panel kısalır. Negatif değer girilmesi durumunda panel alt düğüm noktası aşağıya kayacağı için, panel boyu uzar. Panellerde Üst Kot ve Kot girilirken, katlar arası çakışmaları ya da süreksizlikleri önlemek için dikkatli olunmalıdır.

Panel Rengi: Panel kenar çizgilerinin rengidir. Farenin sol tuşu ile tıklanıp tuş basılı tutularak açılan renk paleti üzerinde kaydırılır. İstenen rengin üzerine gelindiğinde tuş bırakılır. Renk kutucuğu seçilen renge dönüşür. Shift tuşu ile birlikte tıklanırsa, ilgili rengin kalem kalınlığı ayarlanabilir. Kalem kalınlıkları ekranda farkedilmez. Çizim kağıda çizdirilirken geçerlidir.

Aktif Tarama: Panel için planda geçerli olan tarama tipidir. Tarama üzerine tıklandığında Tarama Ayarları diyaloğu açılır. Bu diyalogda, tarama tipleri tablosundan istenen tarama tipinin üzerine farenin sol tuşu ile tıklanarak tarama tipi seçilir. Tarama rengi ve zemin rengi kutucuklarının üzerine farenin sol tuşu ile tıklanıp tuş basılı tutularak açılan renk paleti üzerinde kaydırılır. İstenen rengin üzerine gelindiğinde tuş bırakılır. Renk kutucuğu seçilen renge dönüşür. Shift tuşu ile birlikte tıklanırsa, ilgili rengin kalem kalınlığı ayarlanabilir. Tamam butonu tıklanarak diyalog kapatılır ve kiriş ayarları diyaloğuna geri dönülür. Aktif tarama kutucuğunda seçilen tarama tipi seçilen renklerle görüntülenir.

Alt/Üst/Orta/Tanımlı: Panelin nereden tanımlı olacağını belirleyen seçeneklerdir. Panelin iki ucundaki düğüm noktalarını birleştiren sanal panel aksı, bakış yönüne göre panelin üst kenarı ile çakışacaksa üst, alt kenarı ile çakışacaksa alt, panelin tam ortasından geçecekse orta seçeneği işaretlenir. Sanal panel aksı başka bir hattan geçecekse Tanımlı seçeneği işaretlenir ve alttaki veri giriş kutucuğuna, panel üst kenarına göre mesafe girilir. Verilen mesafe panel kalınlığından fazla olmamalıdır.

Materyal: Panellerin renderlerde  üzerine kaplanacak materyal seçilir. Panel seçilen materyal ile kaplanır ve renderlerde bu şekilde görüntülenir. Farenin sol tuşu ile aşağı ok butonu üzerine tıklanır. Açılan materyal listesinden uygun materyal seçilir. Tanımlı materyal yoksa liste boş gelir. Materyal ekleme işlemi Araçlar/Materyaller satırı tıklanarak açılan diyalogdan yapılır.

Gerçek Doku Uzunluğu: Doku uzunluğu girilir. Örneğin; 1 metre girilirse seçilen materyal dokusu genişliği 1 metre olarak alınır ve seçilen obje üzerine kaplanır. Dokunun kare şeklinde olduğu düşünülürse obje yüzeyleri 1x1 ebadında dokular yanyana dizilerek kaplanır.

Yazılar Sekmesi:

Bu sekmede panel isim ve boyut yazılarının panelin neresinde yer alacağı belirlenir. Panel isim ve boyut yazıları birlikte ya da ayrı ayrı yazdırılabilir, panelin içinde ya da üstünde yeralabilir. İsim ve boyut yazılarının birlikte yazılması için “İsim ve Boyut Birlikte” seçeneğinin işaretlenmesi gerekir.

İsim X/İsim Y: Panel Adı yazısının panel sol üst (yazı panelin üstündeyse) ya da alt köşesine (yazı panelin içindeyse) göre X ve Y koordinatları girilir. Yazı X değeri pozitif girilirse yazı kenardan sağa doğru, negatif girilirse sola doğru kayar. Yazı Y değeri pozitif olursa yazı yukarıya, negatif olursa aşağıya kayar. Burada belirtilen yönler bakış yönüne göre düşünülmelidir. İsim ve boyut birlikte yazdırılıyorsa yazılar bu koordinatlara göre yerleştirilir.

Boyut X/Boyut Y: Panel Boyutu yazısının panel sağ üst (yazı panelin üstündeyse) ya da alt köşesine (yazı panelin içindeyse) göre X ve Y koordinatları girilir. Boyut X değeri pozitif girilirse yazı kenardan sola doğru, negatif girilirse sağa doğru kayar. Yazı Y değeri pozitif olursa yazı yukarıya, negatif olursa aşağıya kayar. Burada belirtilen yönler bakış yönüne göre düşünülmelidir. İsim ve boyut birlikte yazdırılıyorsa kullanılmaz.

Yazı Tipleri Sekmesi:

Panel Adı Ayarları ve Panel Boyutu Ayarları şeklinde iki kısma ayrılır. Panel Adı Ayarları bölümündeki parametreler panel ad yazısını, Panel Boyutu Ayarları bölümündeki parametreler de panel boyutu yazısını yönetir.

Yükseklik: Yazı yüksekliği girilir .

Renk: Yazı rengi ayarlanır. Renk kutucuğunun üzerine farenin sol tuşu ile tıklanıp, fare imleci açılan renk paleti üzerinde kaydırılır. İstenen rengin üzerine gelindiğinde tuş serbest bırakılır. Renk kutucuğu seçilen renge dönüşür. Renk kutucuğu klavyeden shift tuşu ile birlikte tıklanırsa, ilgili rengin kalem kalınlığı ayarlanabilir.

Yazı rengi satırının hemen altındaki buton tıklanırsa, Yazı Tipi Ayarları diyaloğu açılır. Bu diyalogdan yazı tipleri ayarlanır. Yazı tipi ve yazı efekti seçilir. Seçilen tip ve efekte göre örnek yazı örnek penceresinde görülür. Tamam butonu tıklanarak diyalog kapatılır ve kiriş ayarları diyaloğuna geri dönülür.

Statik/Betonarme Sekmesi

Statik Materyal: Panel elemanında kullanılacak statik materyali listeden seçin. Statik materyal betonarme elemanı olarak Yapı Ağacında Materyaller altında tanımlanabilir.

Tanımlı kesit parametreleri: Elemanın kesit ve geometrik özellikleri otomatik belirlenir ve bunlar yönetmeliklere uygun değerlerdir. Bununla birlikte eleman kesit özelliklerini değiştirmek isterseniz bu satırı işaretleyin ve ilgili değerleri programa verin. Program sıfır bırakılan değerleri otomatik olarak hesaplar, sıfırdan farklı girişleri, girilen değer kadar kabul eder.

2 aksı atalet momenti : Eleman minör atalet momentidir. .

3 aksı atalet momenti: Eleman majör atalet momentidir.

Burulma atalet momenti: Eleman burulma rijitliğini tanımlayan atalet momentidir.

En kesit alanı: Elemanın kesit alan değeridir.

2 yönünde kesme alanı: Eleman minör yöndeki kesme alanıdır. 50/25 kirişte 5/6.50.25  olarak alınır. Kesme alanı= 5/6 . b . d

3 yönünde kesme alanı: Eleman major yöndeki kesme alanıdır. Kesme alanı= 5/6  b d

Kabul olarak modelle: Panel, sonlu elemanlar yöntemi ile modellenecekse bu seçenek işaretlenir. Bir alttaki sonlu eleman genişliği kullanılarak panel ağlara bölünerek hesaplanacaktır. Seçenek işaretlenmezse panel tek parça levha olarak modellenecektir.

Sonlu eleman genişliği: Panel kabul olarak modellendiğinde aktif hale gelir. Panelin sonlu eleman çözümünde kullanılacak en büyük genişlik değeri girilir.

Su basman/tüm katlarda devam etmeyen panel: Girilmiş bir panelin özellikleri açıkdığında aktif hale gelir. Eğer panel bir subasman perdesi ya da tüm kat boyunca devam etmeyen bir panel ise bu seçenek işaretlenir. İşaretlendiğinde ilgili perde, R katsayısı, alfas hesabı ve B1 düzensizliği etki alanına dahil edilmez.

Bu panel konsol döşemeyi taşıyor: Panel konsol bir döşemenin mesnedi ise bu seçenek işaretlenmelidir. Aksi durumda işaretlenmemelidir.

Alt uçta etriye sıklaştırması var: Güçlendirme projeleri için doğrusal performans analizinde dikkate alınacak bir seçenektir. Mevcut elemanda alt uçta etriye sıklaştırması yapılmışsa bu seçenek işaretlenir.

Üst uçta etriye sıklaştırması var: Güçlendirme projeleri için doğrusal performans analizinde dikkate alınacak bir seçenektir. Mevcut elemanda alt uçta etriye sıklaştırması yapılmışsa bu seçenek işaretlenir.

Donatı korozyonu çarpanı : Yapı performans analizinde kullanılan bir orandır. Bu satıra yazılan oranla, deprem yönetmeliğinde belirtilen korozyon şartlarına maruz kalmış mevcut yapılarda, donatılarda oluşan yıpranma, yapının performans hesabında dikkate alınabilir. Bu satırda tanımlanan değer, elemanları mevcut donatı alanlarıyla çarpılır ve çarpım sonucunda bulunan değer donatı alanı olarak dikkate alınır.  YeniMevcutAlan=çarpan*MevcutAlan

Yetersiz  bindirme ve kenetlenme çarpanı: Yapı performans analizinde kullanılan bir orandır. Mevcut yapılar için kullanılır. Deprem yönetmeliğinde tanımlanan yetersiz  bindirme ve kenetlenme olan elemanların çelik akma gerilmesini azatmak için kullanılır. Bu satıra girilen değer, elemanın çelik akma değeri ile çarpılır. YeniFyk=çarpan*MevcutFyk

Isı Parametreleri Sekmesi:

Tanımlı ısı parametreleri : İşaretlendiğinde eleman bazında T1 ve T2 ısı yüklemelerini aktif hale getirir.

Isı farkı (T1) = T1 yüklemesinin ısı farkı verilir.

Isı farkı (T2) = T2 yüklemesinin ısı farkı verilir.

Rijitlik azaltma faktörleri : İlgili eleman için ısı hesabında kulllanılacak rijitlik azaltma faktörünü verilir.

Rijitlik Azaltması Sekmesi

Bu sekme, sadece kirişler seçilip Obje Özellikleri ile kiriş ayarları açıldığında görünür. Bu sekmede kirişler rijitllikleri, deprem, düşey, rüzgar ve toprak itkisi yüklemeleri için ayrı ayrı belirli bir çapan değeriyle azaltılabilir. Rijitlik azaltması,  eleman elastisite modülü ya da atalet momenti bazında seçenekli olarak uygulanabilir.

Yapılan seçime göre azaltma faktörü verilir ve azaltma faktörünün elastisite modülü mü yoksa atalet momenti için mi uygulanacağını belirtilir.

Donatı Sekmesi

Güçlendirme perdesi: Girilen panel güçlendirme perdesi ise, bu satır işaretlenmelidir.

Sol kolonu başlık olarak kullan: Güçlendirme perdesinin solunda bulunan kolonu, programın perde başlığı olarak kabul etmesi isteniyorsa seçenek işaretlenir.

Sağ kolonu başlık olarak kullan: Güçlendirme perdesinin sağında bulunan kolonu, programın perde başlığı olarak kabul etmesi isteniyorsa seçenek işaretlenir.

Bağlantı (Rot): Güçlendirme perdesini kolon ve kirişe bağlayacak donatıların uzunluk, aralık ve çapı bu grupta düzenlenir. İlgili değerleri girin.

Başlık donatısı :

Varsayılan değer 0.50'dir. Bu parametre; yönetmelik gereği perdede uç donatısı düzenlenecekse, perde uç donatısı miktarı için toplam donatı miktarına göre bir alt limit oluşturur. Başka bir deyişle uç donatısı miktarı, yönetmelik koşullarının yanında, en az bu satıra verilen oran kadar düzenlenenir.

Yönetmeliğe göre, Hw/lw > 2.0 olan perdelerin planda her iki ucuna perde uç bölgeleri oluşturulur. Perde uç bölgelerinin uzunluğu lu, aşağıdaki koşullara göre düzenlenir. (Hw perdenin rijit bodrum üstünden ölçülen toplam yüksekliği)

Kritik perde yüksekliği  boyunca lu >= 2 bw ve lu >= 0.2 lw

Kritik perde yüksekliği dışında lu >= bw ve lu >= 0.1 bw

Hw/lw <= 2 ise perdede uç bölgesi düzenlenmez. Lu=0'dır.

Deprem yönetmeliğinde belirtilen uç donatı ile ilgili koşullar, programda otomatik uygulanmaktadır. Uç Donatısı/Toplam yazılan değer ancak deprem yönetmeliğinden daha olumsuz bir durum oluşturursa kullanılır.

Uç donatısı miktarıyla ile ilgili koşullar:

Kritik perde yüksekliği  boyunca perde uç donatısı

Asmin>= 0.001* bw*lw ve en az 4 fi 14

Kritik perde yüksekliği dışında perde uç donatısı

Asmin>= 0.002 bw lw ve en az 4 fi 14

Başlık bölgesi uzunluğu :

Aksi belirtilmediği sürece program, perde uç bölge uzunluklarını TDY'de belirtilen koşullara göre belirler. Bununla birlikte projeci, isterse başlık bölgesi uzunluğunu, belirli değerlerde düzenleyebilir:

Program bulsun işaretlenirse, ilgili perde için başlık bölgesi uzunluğu TDY koşullarına göre düzenlenir. Kullanıcı bulsun işaretlenirse, ilgili perde için sol ve/veya sağ satırlarında verilen uzunluk değerleri kadar başlık bölgesi uzunluğu düzenlenir.  

Yapı Bileşenleri Sekmesi

Yapı Bileşenleri Ekle :   Detaylı yapı bileşenleri metrajı için tanımlanan yapı malzemelerini objeye atar.

• Yapı bileşenleri butonunu tıklayın.

• Bileşen Seçimi diyalogu açılacaktır.

• Bu diyalogta, sol tarafta bulunan listeden malzeme ile ilgili klasörü tıklayın. Kullanmak istedğiniz malzemeyi tıklayın.

• Sağ tarafta bulunan parametreleri ayarlayın.

• Tamam butonu tıklayın. “Bileşen Seçimi” diyalogu kapanacaktır. Yapı Bileşenleri sekmesinde malzemeye ait özet bir satır görünecektir. Bir objeye birden fazla malzeme  ataması yapılabilir.

Bileşen seçimi diyalogunda bulunan parametreler şunlardır:

Kullanım bölümünde ;

Değişiklik yok: Söz konusu obje için atanacak malzemenin miktarı, daha önce malzeme tanımında belirlendiği büyüklükte kullanılması istendiği zaman işaretlenir.

Yüzde oranı: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın, aynı diyalogta bulunan “Değer 1” satırında girilen değer kadar yüzdesi ile kullanılmak istendiği zaman işaretlenir. Örneğin,  malzeme miktarı 70 ise, “Değer 1”  satırında 40 yazıyorsa, malzeme miktarı %40*70 kadar kullanılacak demektir.

Yeni tanımlı: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın  yerine  aynı diyalogta bulunan “Değer 1”  satırında girilen miktarın kullanılması için işaretlenir.

Çarpan: Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktar  ile  aynı diyalogta bulunan “Değer 1”  satırında girilen değerin çarpımın sonucunda bulunan değerin miktar olarak kullanılması için işaretlenir.

Kesirli : Bu satır, daha önce malzeme tanımında belirlenen miktarın aynı diyalogta bulunan “Değer 1”  ve “Değer 2” satırlarında girilen değerlerin oluşturduğu kesir değeri kadar kullanılması için işaretlenir. “Değer 1” pay “Değer 2” paydadır.

Oranla: Malzemenin hangi ölçeğe  –alana, çevreye, uzunluğa vs- , bölgeye -yan alan, üst, kenar vs- oranlanacağı belirlenir.  Oranla  liste kutusunun içeriği işlem yapılan objeye ve malzemenin ölçüsüne göre otomatik belirlenir. Örneğin kolon için işlem yapılıyorsa farklı bir liste, kütüphane için işlem yapılıyorsa farklı bir liste, hacim ise farklı bir liste, alan ise farklı bir liste oluşacaktır.

Oranla listesinde panel objesi ve malzeme ölçüsüne göre beliren satırlar şunlardır.

Panel ayarlarını çağırmak için;

• Ayarlar/Obje Ayarları/Panel Ayarları satırını tıklayın.

• Açılan panel ayarları diyaloğunda istediğiniz değişiklikleri yapın. Buradaki parametrelerle ilgili açıklamalar aşağıda yapılmıştır.

• Tamam butonunu tıklayıp diyalogdan çıkın. Bu aşamadan sonra çizeceğiniz paneller yaptığınız ayarlarla çizilecektir.

Mevcut (önceden çizilmiş) panel ya da panellerin ayarlarını değiştirmek için:

• Ayarlarını değiştirmek istediğiniz panel ya da panelleri farenin sol tuşu ile tıklayarak seçin.

• Değiştir/Obje Özellikleri satırını tıklayın.

• Açılan panel ayarları diyaloğunda gerekli değişiklikleri yapın. (Eğer birden fazla panel seçildi ise, seçilen panellerin sadece değiştirilen parametreleri değişerek ortak olacak, ortak olmayan parametreler değiştirilmeyecektir. Örneğin; 20 ve 25 cm genişliğinde paneller seçilmiş olsun. Panel ayarlarında yükseklik parametresi 2.5 yapılırsa bu panellerin ikisinin de yükseklikleri 2.5 metre olacak, genişlikleri yine 20 ve 25 cm kalacaktır).

• Tamam butonuna tıklayıp diyaloğu kapattığınızda, panellerin özellikleri değişecektir.