Zemin yapı etkileşimi, yapının şekil değiştirmesinin zemin gerilmelerini ve zeminin deformasyonunun da yapı iç kuvvetlerini etkilemesidir. Bu etkileşimi yansıtmak için ise, kolon altlarına elastik yay tanımlaması yapmak gerekmektedir. Elastik yaylar ilgili kolonun temele bağlanan düğüm noktasında tanınlanmalıdır. Bunun için 3 boyutlu çerçeve görüntüde ilgili kolonun alt düğüm noktası seçilerek Yay Ekle komutu ile yay tanımı yapılır
Yay katsayıların nasıl hesaplanacağına ilişkin formüller “fema 356” yönetmeliğinde bulunmaktadır. Mühendis temel sistemine göre bu formülleri kullanıp yay katsayılarını programda girebilir.
Temellerde, L ve B sırasıyla, kolon orta akslarının arasında kalan uzunluğun yarısı alınabilir. Buna göre büyük değer her zaman L ve x ekseni L yönünde kabul edilmelidir.
Yüzeyde x yönü yay rijitliği:
Yüzeyde y yönü yay rijitliği:
Yüzeyde z yönü yay rijitliği:
Yüzeyde x ekseni etrafında dönme yay rijitliği
Yüzeyde y ekseni etrafında dönme yay rijitliği
Yüzeyde z ekseni etrafında burulma yay rijitliği
Zemin kayma modülü
=Zemin birim hacim ağırlığı (t/m3)
Sc=S dalgası hızı (m/sn)
v=Zeminin poisson oranı
Temel derinliği düzeltme faktörleri (temel toprak altındaysa kullanılacak) :
x yönü öteleme;
y yönü öteleme;
x ekseni etrafında dönme;
y etrafında dönme;
z ekseni etrafında burulma;
z ekseni etrafında burulma;
Her yönde yukarıdaki K değerleri değerleriyle çarpılır.
Taban veya deprem izolatörlerine ait bilgiler, “Kolon Ayarları” diyalogunda “Statik /Betonarme” sekmesinde, temel üstü yay katsayısı bölümünde tanımlanabilmektedir. Yay rijitlikleri izolatör katalogundan bakılarak, temel noktasındaki kolonlara programda tanıtılabilir.
Ayarlar/Obje Ayarları/Kolon Ayarları satını tıklayın.
Açıklan diyalogda ”Statik/betonarme” sekmesini tıklayın.
Temel üstü yay katsayısına parametrelerine istediğiniz değerleri tanımlayın.