Tek ve çift doğrultuda çalışan plak döşemeler için değiştirilebilir parametreler şunladır.
Tek ve çift doğrultuda çalışan plak döşemeler için değiştirilebilir parametreler şunladır.
Radye Döşeme içindeki çekme donatısının ağırlık merkezinden betonun dış yüzüne olan mesafesidir. Birimi cm’ dir. Varsayılan değeri d’=1.5 cm’ dir.
Çift doğrultuda çalışan plak döşemelerde, döşemenin kısa kenar doğrultusundaki çekme pursantajıdır. Varsayılan değer 0.0025’dir. Döşemenin açıklığında, hesap sonucunda bulunan momentten donatı alanı hesaplanır. Bu alan, ayrıca Minimum Çekme Pursantajı kullanılarak hesaplanan minimum donatı alanıyla karşılaştırılır. Hangisi büyük ise o alan kullanılır ve döşemenin kısa kenar doğrultusuna o alandan bulunan donatı miktarı atılır.
12 cm yüksekliğinde, pas payı 1.5 cm olan bir döşemenin kısa kenar doğrultusunda hesapla bulunan momenti 0.34 tm olsun. Bu döşemenin kısa kenar doğrultusuna konulacak donatı aşağıdaki yöntemle hesaplanır.
100 cm genişliğinde, 12 cm yüksekliğinde, 1.5 cm pas payı ve 0.27 tm için donatı alanı hesaplanır. (BS16 ve S220 için As=1.71 cm²)
Minimum donatı, Asmin= b * (d-d’) * MinÇekmePur= 100 * 10.5 * 0.0025 = 2.62 cm²
Asmin > As olduğundan kullanılacak donatı miktarı Asgereken=2.62 cm²’ dir.
Minimum asal çekme pursantajı büyüdükçe kesite konulacak minimum donatı miktarı artar.
Çift doğrultuda çalışan plak döşemelerde, döşemenin uzun kenar doğrultusundaki çekme pursantajıdır. Varsayılan değer 0.0025’dir. Döşemenin açıklığında, hesap sonucunda bulunan momentten donatı alanı hesaplanır. Bu alan, ayrıca Minimum Diğer Çekme Pursantajı kullanılarak hesaplanan minimum donatı alanıyla karşılaştırılır. Hangisi büyük ise o alan kullanılır ve döşemenin uzun kenar doğrultusuna o alandan bulunan donatı miktarı atılır.
b=100 cm genişliğinde, d=12 cm yüksekliğinde, d’=1.5 cm pas payı ve M=0.42 tm için donatı alanı hesaplanır. (BS20 ve S220 için As=2.128 cm²)
Minimum donatı hesaplanır. Asmin= b * (d-d’) * MinDiğerÇekmePur= 100 * (12 - 1.5) * 0.0025 = 2.62 cm²
Asmin > As olduğundan kullanılacak donatı miktarı Asgereken=2.62 cm²’ dir.
Minimum diğer çekme pursantajı büyüdükçe kesite konulacak minimum donatı miktarı artar.
Not: Donatı yerleştirirken, iki doğrultudaki donatı üst üste geldiğinden, bir doğrultudaki faydalı yüksekliğin(d-d’) diğerinden değişik olması doğaldır. Ancak her iki doğrultudaki faydalı yüksekliğin aynı alınmasında bir sakıca yoktur. (Uğur Ersoy, Betonarme 2 Sy:34, Ağustos 1995)
Uzun kenarı kısa kenarından 2 kat daha fazla olan plak döşemelerde (Luzun/Lkısa≥2), kısa kenar doğrultusundaki çekme pursantajıdır. Varsayılan değer 0.0025’dir. Döşemenin açıklığında, hesap sonucunda bulunan momentten donatı alanı hesaplanır. Bu alan, ayrıca Minimum Hurdi Pursantajı kullanılarak hesaplanan minimum donatı alanıyla karşılaştırılır. Hangisi büyük ise o alan kullanılır ve hurdi döşemenin kısa kenar doğrultusuna o alandan bulunan donatı miktarı atılır.
Minimum donatı, Asmin= b * (d-d’) * MinHurdiPur
Uzun kenarı kısa kenarından 2 kat daha fazla olan plak döşemelerde (Luzun/Lkısa≥2), uzun kenar doğrultusundaki çekme pursantajıdır. Varsayılan değer 0.0005’dir. Döşemenin açıklığında, hesap sonucunda bulunan momentten donatı alanı hesaplanır. Bu alan, ayrıca Minimum Hurdi Pursantajı kullanılarak hesaplanan minimum donatı alanıyla karşılaştırılır. Hangisi büyük ise o alan kullanılır ve hurdi döşemenin kısa kenar doğrultusuna o alandan bulunan donatı miktarı atılır.
Minimum donatı, Asmin= b * (d-d’) * MinHurdiDiğerPur
Birimi cm’ dir. Plak döşemelerde donatı seçilirken, bu parametre dikkate alınır. İki donatı arasındaki mesafe minimum donatı aralığından az kalırsa donatı çapı arttırılır. Varsayılan değer 10 cm’ dir. Kullanıcı bu değeri değiştirmediği sürece iki donatı arasındaki mesafenin 10 cm’ in altına düşmesine müsaade edilmez.
Donatı arttırmada kullanılabilecek donatı çapları, Betonarme menüsü altında bulunan Donatı Seçimi diyalogunda bulunmaktadır. Bu diyalogta kullanıcı plak döşemeler için hangi donatıların kullanılacağını işaretler. Donatı seçimi bu diyalogta izin verilen çaplar için yapılır. Örneğin kullanıcı bu çapları, 8’lik, 10’luk olarak işaretlemiş olsun. İki donatı arasındaki minimum aralık önce 8’lik, sağlamıyorsa, sonra 10’luk donatı için bakılır. 10’luk donatı için de iki donatı arasındaki minimum donatı aralığı yeterli değilse, arttırılacak yeterli donatı çapı işaretlenmediği için program eksik alan(eksikAs) uyarısı verecektir. Bu durumda kullanılabilecek donatı çapları, Donatı Seçimi diyalogunda yeterli sayıda işaretlenmelidir.
Programda, b=100 cm genişliğinde, d=14 cm yüksekliğinde, d’=1.5 cm pas payı ve M=1.919 tm değerlerine sahip bir döşemede donatı aralığının belirlenmesi. Parametrelerde iki donatı arasındaki minimum mesafe 10 cm.
Minimum donatı hesaplanır. Asmin= b * (d-d’) * MinÇekmePur= 100 * (14 - 1.5) * 0.0025 = 3.125 cm²
As > Asmin olduğundan kesite konulacak donatı Asgereken=8.538 cm² ‘dir.
Önce 8‘lik donatı için, seçilen ф8/6(8.38 cm²), 6<10 olduğundan, 10’luk donatıya geçilir. 10’luk donatı için seçilen ф10/9(8.73 cm²), 9<10 olduğundan çap arttırılmalıdır. Donatı seçimi 12’lik donatı için yapılır. Seçilen donatı ф12/13(8.7 cm²), 13>10 olduğundan kullanılacak donatı ф12/13 (ф12/13 düz +ф12/13 pilye)’ dir.
Donatı Seçiminde sadece 8’lik ve 10’luk donatı işaretlenmiş olsaydı, program 10’luk donatıdan fazla donatı atamayacağı için, program bu döşeme için EksikAs uyarısı yapacaktı.
Birimi cm, varsayılan değeri 20 cm’ dir. İki donatı arasındaki mesafe bu parametrede yazılan değerden fazla olamaz. Maksimum donatı aralığı x*d parametresiyle birlikte kullanılır.
Bu parametrenin varsayılan değeri 1.5 ‘ dir. Bu parametrede yazılan değer ile plak kalınlığı çapılır. Bulunan değer maksimum donatı aralığıdır ve iki donatı arasındaki mesafe bu parametreden hesaplanan değerden fazla olamaz.
Programda, b=100 cm genişliğinde, d=12 cm yüksekliğinde, d’=1.5 cm pas payı ve M=0.249 tm değerlerine sahip bir döşemede donatı aralığının belirlenmesi. Parametrelerde Maksimum Donatı aralığı 20 cm, Maksimum donatı aralığı x*d değeri 1.5 olarak girilsin.
M=0.249 tm için donatı alanı hesaplanır. BS20 ve S220 için As=1.07 cm²
Minimum donatı hesaplanır. Asmin= b * (d-d’) * MinÇekmePur= 100 * (12 - 1.5) * 0.0025 = 2.625 cm²
Asmin > As olduğundan kesite konulacak donatı Asgereken=2.625 cm² ‘dir.
Maksimum donatı aralığı, 20 cm ve 1.5d=1.5*12=18 cm, iki donatı arasındaki mesafe 18 cm’i geçemez.
8’lik donatı için bakılırsa, seçilen donatı ф8/18(2.79 cm2) (ф8/36 düz + ф8/36 pilye) ‘dir.