Betonarme hesabında ve donatı yerleştirilmesi aşamasında programın hangi kriterlere uyacağını parametreler ile belirler. Programda Betonarme menüsü altında bulunan parametrelerin varsayılan değerleri, Türk Standartlarında ve deprem yönetmeliğinde belirtilen esaslara göre ayarlanmıştır.
Betonarme menüsü altında, Parametreler satırını tıklayarak elemanların listelendiği alt menüyü açın.
Alt menüde, parametrelerini değiştirmek istediğiniz elemanın satırını tıklayın.
Kolon parametreleri diyalogunda bulunan parametreler şunlardır :
Kolon içindeki donatının ağırlık merkezinden betonun dış yüzüne olan mesafesidir. Birimi cm’ dir.
Varsayılan değeri 0.01’ dir. Kolona konulacak boyuna donatının minimum değerini belirleyen orandır. Kolonun brüt alanının Minimum Pursantaj parametresi ile çarpımı minimum donatı alanını belirler. Program kolona konulacak donatıyı bu alandan az olmayacak şekilde seçer.
MinimumDonatıAlanı (cm2) =
* b * h
Programda, 25/60 boyutlarında, Mxd=1.665 tm, Myd=7.214 tm, Nd=9.138 t. tesirlerine maruz kolonda program kolonda donatı alanının bulunması,
Asmin =0.01 * 25 * 60 = 15 cm2 olarak bulunur.
Mxd=1.665 tm, Myd=7.214 tm, Nd=9.138 t. tesirlerinden hesaplanan donatı,
Ashesap=8.068 cm2 (Malzeme BS20 ve S220 için)
Asmin>Ashesap olduğundan kesite konulacak donatı, As=15 cm2 ‘dir. Bu alan ile donatının çap ve adedi belirlenir.
Varsayılan değeri 0.03’ dir. Kolona konulacak boyuna donatının maksimum değerini belirleyen orandır. Kolonun brüt alanının Maksimum Pursantaj parametresiyle ile çarpımı maksimum donatı alanını belirler. Program kolona konulması gereken donatıyı, bu alan ile karşılaştırır. Kolona konulması gereken donatı alanı fazla ise, pursantaj değerini aşan kolon için kesit yetersiz uyarısı Kolon Donatıları diyalogunda kullanıcıya iletilir.
MaksimumDonatıAlanı (cm2) =
* b * h
Programda, 25/60 boyutlarında, Mxd=4.008 tm, Myd=12.485 tm, Nd=20.176 t. tesirlerine maruz kolonda program kolonda donatı alanının bulunması,
Asmin =0.01 * 25 * 60 = 15 cm2 olarak bulunur.
Asmax =0.03 * 25 * 60 = 45 cm2 olarak bulunur.
Mxd=4.008 tm, Myd=12.485 tm, Nd=20.176 t. tesirlerinden hesaplanan donatı,
Ashesap=45.362 cm2 (Malzeme BS20 ve S220 için)
Ashesap> Asmin olduğundan As=45.362 cm2 kullanılır.
As<Asmax olduğundan bu kolon yetersizdir.
Birimi cm, varsayılan değeri ise 10 cm’ dir. Programda kolonun orta bölgesine konulacak etriyenin aralığı(so) bu parametrede belirtilen değerden az olmayacak şekilde seçilir.
Deprem yönetmeliğinde belirtilen etriye aralığı ile ilgili koşullar, programda otomatik uygulanmaktadır. Minimum Etriye Aralığı parametresine yazılan değer ancak deprem yönetmeliğinden daha olumsuz bir durum oluşturursa kullanılır.
Deprem yönetmeliğinde kolon orta bölgesindeki etriye aralığı için minimum koşul so ≥ 50 mm olarak verilmiştir.
Birimi cm, varsayılan değeri ise 20 cm’ dir. Programda kolonun orta bölgesine konulacak etriyenin aralığı(so) bu parametrede belirtilen değerden fazla olmayacak şekilde seçilir.
Deprem yönetmeliğinde belirtilen etriye aralığı ile ilgili koşullar, programda otomatik uygulanmaktadır. Maksimum Etriye Aralığı parametresine yazılan değer ancak deprem yönetmeliğinden daha olumsuz bir durum oluşturursa kullanılır.
Deprem yönetmeliğinde kolon orta bölgesindeki etriye aralığı için verilen üst sınırlar şunlardır.
so ≤ 200 mm
so ≤ bmin/2
Kolonun diğer bölgeleri için(sarılma bölgesi ve kuşatılmamış-kuşatılmış kiriş bölgesi) etriyenin aralıklarıyla ilgili deprem yönetmeliğinde verilen koşullar programda otomatik uygulanmaktadır.
Kolon Bölgesi |
Uzunluğu |
Kuşatılmamış Kolon-Kiriş Birleşim Bölgesi |
Kolona bağlanan kirişin yüksekliği kadar |
Kolon Sarılma Bölgesi |
≥ bmax , ≥ ln/6, ≥ 500 mm |
Kolon Orta Bölgesi |
Kolonun alt ve üst uçlarında tanımlanan sarılma bölgeleri arasında kalan bölge |
Kuşatılmamış Kolon-Kiriş Birleşim Bölgesi |
Kolona bağlanan kirişin yüksekliği kadar |
Kuşatılmamış Kolon-Kiriş Birleşim Bölgesinde Etriye Aralığı Koşulları
sj ≤ 100 mm.
Kolon Sarılma Bölgesinde Etriye Aralığı Koşulları
sc ≤ 200 mm.
sc ≤ bmin/2
Kuşatılmış Kolon-Kiriş Birleşim Bölgesinde Etriye Aralığı Koşulları
sj ≤ 150 mm.
Mantolama yüzdesi
Yanda bulunan "Minimum kullan" seçeneği işaretlenmediyse program, bu satırda yazan pursantaj değeri kadar donatıyı manto donatısı olarak kolona yerleştirir.
Minimum olarak kullan
Bu seçenek işaretli değilse program, "mantolama yüzdesi" satırında yazan pursantaj değeri kadar donatıyı manto donatısı olarak kolona yerleştirir. Seçenek işaretli ise mantonun betonarme hesabı yapılır ve hesap sonucuna çıkan donatı ile mantolama yüzdesinde hesaplanan donatı karşılaştırılır. Hangisi büyükse o donatı miktarı manto donatısı olarak kolona yerleştirilir.
Kolon alt sarılma bölgesi 1.5lb
İşaretlenmezse, deprem yönetmeliğinde şekil 7.3'de şematik olarak gösterilen kolon sarılma bölgesindeki şartlar dikkate alınır. a kolon sarılma bölgesi uzunluğu, bmax kolon boyutlarından büyük olanı, ln kolon temiz yüksekliği ise, a>= bmax ; a>=ln/6 ve a>=50 cm olarak kontrol edilir ve sarılma bölgesi etriyeleri "a" kadar çizilir. İşaretlenirse, kolon sarılma bölgesi 1.5lb kadar hesaplanır ve sarılma bölgesi etriyeleri bu değer kadar çizilir.